Er is tegenwoordig veel te doen om nepnieuws, complottheorieën en einde-der-tijden berichten. Het is ondoenlijk om aanhangers van dit soort 'alternatieve feiten' met logica of harde cijfers te willen overtuigen. Ze zijn daar niet gevoelig voor, te zeer als ze overtuigd zijn van hun eigen waarheid. Ze horen alleen wat ze willen horen. Hun fundament is een algeheel wantrouwen wat vanuit de overheid en de media op hen afkomt. Bijna per definitie is dat vals, nep en het tegenovergestelde van hun 'eigen onderzoek' op internet. Dat ze op internet regelrecht in de zogenaamde fabeltjesfuik trappen, zoals treffend door Arjen Lubach in een van zijn programma's op tv uit de doeken gedaan, zien ze niet. Eenmaal op zoektocht aldaar word je alleen maar bevestigd in jouw overtuiging, sterker zelfs, je komt in steeds radicaler gedachtengoed terecht, om ten slotte te eindigen in de ontdekking (ja, word wakker man) dat de elite zich massaal tegoed doet aan babylijkjes. Je bedenkt het niet, maar er zijn miljoenen mensen die hierin geloven. Zelfs premier Rutte werd op straat een keer toegeschreeuwd dat ie babylijkjes als maaltijd zou gebruiken (evenals Obama, Hillary Clinton etc.). 

En toch, dit wantrouwen is wel te begrijpen. Want de voorlichting vanuit de overheid schiet vaak tekort. Er wordt niet zozeer gelogen alswel dat er belangrijke informatie wordt achtergehouden. Met opzet, denk ikzelf, om de werkelijkheid mooier voor te stellen dan ze is. Om bepaalde belangen te behartigen of doelstellingen te bereiken.
 
Een voorbeeld, het gevaar van (radioactief) radongas in nieuwbouwhuizen. Radongas ontstaat door kernreacties van bepaalde elementen uit de aarde, zit daarom vooral in baksteen en is uitermate schadelijk wanneer dit wordt ingeademd. Er is door het RIVM onderzoek gedaan in hoeverre dit een bepaalde grens overschrijdt. Daarbij heeft men het gemiddelde over een heel jaar genomen, in plaats van rekening te houden met type woning, jaargetijde, ventilatiemogelijkheden etc. En wat blijkt, gemiddeld zit een huis onder de norm. Echter, wanneer er in de winter onvoldoende geventileerd wordt adem je via de stofdeeltjes in de lucht, waar het radongas zich aan hecht, een gevaarlijke hoeveelheid radongas binnen. In oude huizen minder dan in nieuwe. Radon is een alfastraler, eenmaal in je longen is dit sterk kankerverwekkend. Een goed advies zou zijn: ventileer vooral in de wintermaanden je huis, met name je slaapkamer. De hoeveelheid radongas is dan veel te hoog. Ik las vorige week in een klein krantenbericht dat er in Nederland per jaar gemiddeld zo'n 500 mensen aan de alfastraling van dit radongas overlijden. Best veel, waar zowel de overheid (het RIVM) als de media verder geen aandacht aan schenken. Ikzelf heb hier een jaar of 10 geleden uitgebreid over geschreven, maar ja, wie ben ik?

Een ander voorbeeld is het bericht vorige week dat door zeer gunstige weersomstandigheden (veel zon en wind) er in maart van dit jaar maar liefst 46 % van alle elektriciteit door duurzame energiebronnen is opgewekt. Een prachtig bericht, denk je in eerste instantie. Wat een stimulans om verder in te zetten op (nog) meer windmolens en zonneparken. Maar, als je verder kijkt dan deze oppervlakkige informatie krijg je een heel ander beeld. Elektriciteit beslaat slechts 17 % van onze totale behoefte aan energie. Veel meer gaat op aan warmte (middels aardgas en steenkool) en energie voor machines en voertuigen (middels aardolie). Dat nuanceert het belang van elektricitiet al aanzienlijk. Wanneer we verder kijken waar die duurzame energiebronnen uit bestaan, dan blijkt dat de helft van die energie wordt geleverd door biomassa. Dat is de energie door verbranding van houtafval etc. Niet echt milieuvriendelijk natuurlijk, vanwege de grote hoeveelheden CO2 die hierbij vrijkomen. 
Een rekensom, wat er uiteindelijk overblijft aan zon- en windenergie: 17 % van 46 % is ongeveer 8%. Daar weer de helft van is 4 %. Dus 4 % van onze energiebehoefte werd in de maand maart door zon en wind geleverd. In de praktijk, zo'n 2 % door wind en zo'n 2 % door de zon. En dat tijdens een periode met buitensprorig veel zon en tamelijk veel wind. Tja, deze rekensom kom je nergens tegen. Toch is ze, met een beetje basale kennis van de natuurkunde, zo eenvoudig te maken.