Hoofdbanner

Wanneer je er oog voor hebt, zul je zien dat het leven in vele facetten gespiegeld is. Bijvoorbeeld in de natuur: bij een boom zie je bovengronds de stam, takken en bladeren. Wat je niet ziet zijn de wortels. Die zitten ondergronds. Toch kun je aan de bovengrondse vorm van een boom (en ook wel van een plant) zien hoe de wortels zich ondergronds vertakken. Ze blijken namelijk eenzelfde vorm te hebben, maar dan gespiegeld. Als regel geldt: dezelfde vorm boven de grond is dezelfde als die onder de grond.

Neem bijvoorbeeld zo'n conifeer die vaak als haag wordt gebruikt. De vorm is dun en spits omhoog. De wortel is een zogenaamde penwortel, rechttoe rechtaan de grond in met weinig vertakkingen in de breedte. Zo'n coniferenhaag is om die reden ook gemakkelijk te rooien. Je trekt de struiken er zo uit.
Maar neem een eikenboom, met zijn dikke en breed uitwaaierende takken. Eenzelfde wortelstelsel heeft de boom ondergronds. De wortels gaan vlak onder de grond direct de breedte in. Zo'n eikenboom waait dan ook niet gauw omver, zelfs niet met de zwaarste stormen. Dit in tegenstelling tot de hoge en slanke populier, die met zijn wortels weliswaar dieper de grond ingaat, maar ook minder breed vertakt is. Die wil nog wel eens omwaaien, vooral als ie de leeftijd van meer dan 30 jaar heeft bereikt.
Of neem een kruipplant. Het wortelstelsel gaat vaak meters ver, zich in alle richtingen vertakkend. Meestal niet al te diep. Precies zoals de kruipplant zich bovengronds gedraagt.

Eenzelfde spiegeling zien we bij hoe wij waarnemen. Niemand staat er bij stil, maar wij zien de wereld op z'n kop. Onze ooglens maakt een gespiegeld en tegelijk ook omgekeerd beeld van de werkelijkheid. Zie hieronder.

         Ooglens

                       Werking van ons oog


Maar onze hersenen zijn natuurlijk niet gek. Die beseffen dat deze beeldvorming niet met de werkelijkheid van onze andere zintuigen strookt. Dus draaien ze het beeld, zonder dat wij daar weet van hebben, gewoon om. In feite worden we voor de gek gehouden. De wereld wordt omgekeerd waargenomen. Zowel boven en onder als links en rechts zijn omgedraaid. Continu zijn we dit in onze hersenen aan het herstellen. Wat een activiteiten.

Een leuk experiment is om een koker met twee vlakke spiegels onder een hoek van 45 graden op je hoofd te zetten, zodanig dat de stralengang van buiten ondersteboven in je ogen binnenkomt. Nadat je de wereld een paar uur op z'n kop hebt gezien, draaien je hersenen de informatie om en zie je weer "normaal". Als je de koker dan weer afzet, zie je eerst weer een paar uur de wereld verkeerd om, alvorens je hersenen gaan beseffen dat ze het signaal opnieuw om moeten keren. Je zult merken dat er bij elkaar flink duizelig van wordt, van al dat gespiegel. Zoveel inspanning kost dat.

Ook in de levensloop van de mens kun je een spiegeling ontwaren. Het blijkt altijd weer boeiend iemands biografie te lezen, ongeacht zijn of haar levensloop. Het aantrekkelijke is dat het leven vastligt, er niets meer aan de feiten veranderd kan worden, want de persoon in kwestie is dood. Binnen dit gegeven kan er over de gebeurtenissen van alles geïnterpreteerd worden. Tevens zijn er boeken geschreven over biografieën, over algemene tendensen die in ieders leven herkenbaar zijn. De ontwikkelingen, de stadia zeg maar, die ieder mens globaal doormaakt.
Voor de ontwikkelingsfasen van het kind bijvoorbeeld kun je terecht bij de Zwitserse pedagoog Jean Piaget. Zijn onderzoeken uit de jaren twintig van de vorige eeuw vormen nog altijd de basis van de ontwikkelingspsychologie van het kind zoals die nu algemeen aanvaard is.
Voor de ontwikkelingsfasen van de mens kun je lezen: De levensloop van de mens van Bernard Lievegoed. Duidelijk onderscheiden worden daarin de fasen in leeftijd die een rol spelen binnen ieders leven. Beschreven wordt dus een algemeen beeld, aspecten als de midlife-crisis bijvoorbeeld. Iemands specifieke leven kunnen we er niet uit aflezen.
Als je iemands persoonlijke leven verder uitpluist, kun je ook ontdekken dat zijn levensloop in feite gespiegeld is om een bepaald scharnierpunt. Dit scharnierpunt is in de regel gelegen op de helft van iemands leven. Stel, iemand wordt 80 jaar, dan is het scharnierpunt gelegen rond het 40e jaar.

Neem als voorbeeld het leven van de schrijver Charles Dickens (1812-1870). Toen hij 12 jaar oud was belandde zijn vader in de gevangenis en moest hij van school af om in een fabriek te werken, 10 uur per dag, om het gezin van inkomsten te voorzien. Een diep tragische gebeurtenis die hem voor het leven zou tekenen. Mede door de publieke schande die over het gezin was gekomen.
In het jaar 1858, 12 jaar voor zijn overlijden, scheidde Dickens van zijn vrouw. Dickens was inmiddels een beroemd schrijver. Het was in die (Victoriaanse) tijd een regelrechte schande om te scheiden, zijn kinderen namen het hem ook zeer kwalijk, hetgeen voor de nodige verwijdering zorgde. Ook zijn publieke aanzien was flink beschadigd. Persoonlijk is hij nooit meer helemaal over deze klap heen gekomen.
Op het midden van zijn leven, in 1841, was Dickens 29 jaar. Hij reisde dat jaar naar Amerika, werd daar geconfronteerd met de slavernij en pleitte hartstochtelijk voor de afschaffing daarvan. Ook op andere sociale gebieden was hij actief. Als scharnierpunt in zijn leven kun je hier noemen, het opkomen voor de rechten van de onderdrukte medemens. Hier voor het eerst door hem in het openbaar uitgesproken. Hetgeen in zijn boeken en verhalen vanaf dat moment de rode draad zou vormen.

Zo ook kun je de biografie van Goethe nemen (als hij 25 jaar is verschijnt zijn Werther, wat hem al tijdens zijn leven eeuwige roem zal verschaffen, 25 jaar voor zijn dood verschijnt Faust I, wat hem tot de tijd van nu grote roem zal brengen), die van Nietzsche (die precies halverwege zijn leven zijn eerste baanbrekend boek uitbrengt: De geboorte van de tragedie), van Kafka (die op de helft van zijn leven Max Brod ontmoet, die zijn leven lang zijn beste vriend zou blijven, en die na Kafka's dood het grootste deel van zijn werk zou publiceren), of die van een willekeurige ander. Steeds zie je de spiegeling van belangrijke gebeurtenissen om het scharnierpunt heen. Het scharnierpunt kun je zien als draaipunt van een hefboom waar omheen het leven zich voltrekt met aan beide kanten eenzelfde soort belevingen.

Interessant om dit verder uit te zoeken. Ik zou zeggen, ga zelf aan de slag, om te beginnen bij de overleden dierbaren uit jouw directe omgeving! Wie weet wat je tegenkomt.