In de Griekse mythologie is er de mythe van Oedipus. Van de sfinx kreeg hij het volgende raadsel voorgelegd. Als hij het antwoord niet wist, zou hij door de sfinx gedood worden.

"Welk schepsel loopt 's ochtends op vier benen, 's middags op twee en 's avonds op drie?".

Oedipus wist het antwoord. Het is de mens. In zijn vroegste jeugd kruipt hij op handen en voeten, in zijn volwassenheid loopt hij op twee benen en in zijn ouderdom gebruikt hij een stok als derde been.
Leuk raadsel, denk je dan. Met een grappig antwoord. Precies zoals het geleerd wordt op school en in de boekjes. Maar waarom zou het niet weten van het antwoord de doodstraf moeten betekenen? Is het dan zo belangrijk? Ach, denken we dan, het is maar een mythe, een fantasie uit vroegere tijden.

Esoterisch gezien heeft het echter meer betekenis dan alleen maar de fysieke levensfasen van de mens. In feite wordt in het raadsel het wezen van de mens gevraagd. Niet in het uiterlijke gedrag, zoals wij in onze tijd het antwoord lezen, maar in de innerlijke motieven.

's Morgens loopt het op vier benen. Het getal vier is vanouds een symbool voor de materie. Het stelt het kruis van de mens voor, datgene wat hij moet dragen, datgene waaruit hij tevoorschijn moet komen. Het is de nieuwe geboorte, vanuit het stoffelijke.
Het is het begin van alle nieuwe leven. De ochtend, de geestelijke geboorte. Als symbool geldt hier: +
Dit plusteken is tevens het symbool voor de aarde.

's Middags loopt hij op twee benen. Dit is de mens die (nog) leeft in de polariteit, gesymboliseerd door het getal twee. Dit is de mens van het dagelijkse leven. Hij ervaart de wereld in tegenstellingen, in een pool en een tegenpool. Licht en duisternis, goed en kwaad,  man en vrouw, plus en min, vreugde en verdriet, geluk en ongeluk etc.
De mens ervaart deze tegenstellingen als dat ze elkaar fundamenteel uitsluiten. Het is òf het ene, òf het andere. Gelijktijdig kunnen ze niet optreden. Denken we.
Zo leven we gesplitst, behorend bij het ene kamp of het andere. We stemmen de ene partij, en zijn tegen de andere partij. We zijn om die reden allesbehalve een eenheid, en door onze keuze voor de ene of andere partij de oorzaak van conflicten, oorlogen etc.
Polariteiten zijn de schijngestalten van de wereld. Ze zijn niet wezenlijk, hoewel wij ze wel als zodanig denken te ervaren.
Als symbool geldt:  )
Dit ) teken behoort eigenlijk 90 graden gekanteld te worden, zodat het de vorm van een schaal heeft. Het is van oudsher het symbool voor het getal twee en de maan.

's Avonds loopt hij op drie benen. Dit is de mens die leeft in de eenheid van de triniteit. De polariteit is overstegen, er heeft zich een verbindende kwaliteit overheen gespannen, en de mens is weer één. Eén met zichzelf, één met zijn oorsprong, één met zijn toekomst.
Dit is het streven van de mens, het uiteindelijke doel. In de triniteit is hij geestelijk rijp.
In het christendom is deze eenheid: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
In het dagelijkse leven: het besef dat de mens uit lichaam, ziel en geest bestaat.

Hoe herken je deze triniteit in het dagelijkse leven?
Bijvoorbeeld in het ritme van het leven. De tegenstellingen (polariteiten) die niet zonder elkaar kunnen. Het licht van de dag kan niet zonder de donkerte van de nacht. Het is onzin om te zeggen dat we alleen nog maar het licht van overdag willen. Die tegenstelling aanvaarden we allemaal. Omdat we er ons niet tegen kunnen verzetten. Het is de natuur. Als overtreffende trap geldt: het leven.

Zo ook bij inademen en uitademen. Niemand zal alleen maar proberen in te ademen. Je zou jezelf opblazen.
Toch doen we dit geestelijk gezien wel. We staan meestal maar aan één kant van de polariteit en lopen daarmee eenzijdig vol. Het gevolg is dat we kantelen, uit ons evenwicht raken. We voeren strijd, tegen de andersdenkende, tegen het veronderstelde kwaad, tegen de persoon van het andere kamp, onze vijand. Met als gevolg dat we nog meer vollopen, nog meer kantelen. In feite strijden we dan tegen onszelf.

Voorbij aan goed en kwaad te gaan, voorbij aan licht en duisternis, voorbij aan man en vrouw, aan vriend en vijand, aan dichtbij en ver weg. De tegenstellingen doorzien als voortkomend uit één en hetzelfde principe. Dit principe is het leven zoals het is, in zijn eenheid, in zijn drievoudigheid. Dat zegt ons de triniteit in ons leven.

Zoals dat bijvoorbeeld in de wetenschap voor het fenomeen licht geldt: het gedraagt zich òf als een deeltje, òf als een golf. Maar nooit tegelijk als deeltje èn golf. Er is sprake van een dualisme en toch weer een eenheid. Deze triniteit te herkennen brengt ons als mens een flinke stap vooruit in onze ontwikkeling naar de geest. 
Als symbool voor de triniteit geldt: ∆

Deze gang van de mens in te zien was voor de sfinx belangrijk genoeg om Oedipus met de dood te confronteren. Oedipus verloste met zijn antwoord de stad van het monster. Hij werd tot koning gekroond. Hij was de "waarlijke" mens. Hoewel de mythe verder gaat en er nog heel veel narigheid zou volgen.


Dit artikel is afkomstig uit mijn boek Esoterisch waarnemen.