Aangestoken door het laatste Boekenweekgeschenk, het (positieve) advies van een mededichter en het onderwerp (een beginnende docent op een VMBO school) heb ik De droomfabriek van Gerwin van der Werf gelezen. In eerste instantie met veel plezier en instemming. Wat weet de schrijver de leefwereld van pubers goed te raken. Wat een vlot en herkenbaar verhaal over een beginnende docente wiskunde, afkomstig uit een heel ander milieu dan de kinderen aan wie ze lesgeeft. Orde houden kan ze niet, eerlijk naar zichzelf kijken wel. Ook herkenbaar, de cynische collega die elke dag met tegenzin naar school gaat, de bevlogen gymdocent voor wie iedere leerling respect heeft, de voortreffelijke docente Nederlands, de afstandelijke directeur en de mopperige conciërge die het uiteindelijk aan zijn hart krijgt. Ook de leerlingen komen, met al hun moeilijk gedrag, heel naturel over. Hun straattaal, desinteresse, stoer willen doen, de enkeling die wel hard wil werken. Iedereen die in het onderwijs gewerkt heeft, zal volmondig knikken bij het lezen van hoe de lessen bij Josie, de nieuwe wiskundedocente, verlopen. Er is humor, er zit vaart in de dialogen, kortom het is een fantastisch geschreven boek, lijkt het. Heerlijk om te lezen.
Echter, ergens halverwege, wanneer Josie zich ontfermt over probleemleerling Carmen uit 3A, kantelt het verhaal. Waar je je eerst nog identificeert met Josie, haar onmacht voelt, haar pogingen om grip te krijgen op de klas en haar leerlingen, daar verloor ik als lezer toen het contact met haar. Ze doet opeens dingen die te onwaarschijnlijk zijn. Ze gaat eerst roken met Carmen, daarna blowen, ze drinken samen wijn, en het eindigt ermee dat Carmen (16 jaar!) bij haar intrekt. Josie woont alleen, in het grote huis van haar overleden opa in een villawijk, dus ruimte zat. De hele boel ontspoort. Het boek ontspoort tegelijk daarmee. Het is niet inleefbaar meer, veel te extreem. Alsof de schrijver een potje drama in zijn boek heeft willen verwerken, maar daar totaal niet in is geslaagd. Wat jammer. Sterker, wat teleurstellend na een zo sterk begonnen begin.