Het woord leegte heeft voor de meesten van ons een negatieve connotatie. We associëren het met een ontbreken van zingeving, van geen moraliteit, van niet positief in het leven staan. Wat gepaard gaat met een alleen nog maar afleiding zoeken in drugs, andere verslavingen (sport, seks, gokken) en uiterlijkheden als status en macht. Alsof de buitenkanten moeten opvullen wat vanbinnen ontbreekt. De huidige westerse wereld, waarin economische groei en overmatig consumeren centraal staan, lijdt sterk aan dit soort leegte, kun je zeggen.

Ikzelf noemt dit soort leegte geen leegte. Het is juist een bepaald soort overdaad die hier een rol speelt in het binnenste van veel mensen. Die overdaad bestaat uit onvervulde wensen en verlangens, uit gevoelens van onvrede met zichzelf, met hun omgeving, uit angst, uit onzekerheid ook. Dit soort leegte noem ik aardse leegte, vol van emoties als eenzaamheid en een gevoel van niet begrepen of erkend te worden.

Je kunt ook een leegte nastreven waarin al die aardse zaken uit jouw binnenste volledig overboord zijn gegooid. Geen oordelen dus, geen gedachten, zelfs geen emoties. Niet dat je dan gevoelloos bent, juist niet. Gevoelloos zijn betekent dat je een pantser om jezelf hebt geslagen. Nee, ook alle pantsers dien je los te laten. Loslaten, loslaten, daar draait het om. Vooral ook van wat je weet, of denkt te weten. Al jouw kennis is ballast.
Dit is natuurlijk de moeilijkste weg om te kiezen. Want we klampen ons vast aan wie we zijn, aan onze identiteit, aan ons hele hebben en houden, inclusief huis, baan, gezin, familie en vriendenkring. Dit loslaten zou ons in de afgrond doen storten, denken we. Dat doen we dus niet.

Toch, ook al lukt het niet, het kan zinvol zijn hiernaar te streven. Al is het maar een moment in de dag. Of een keer in de week. Het maakt niet uit. Het gaat erom dat je ervaart wat het met je doet. Hoe de stilte in jezelf kan toeslaan. Hoewel, toeslaan is niet het juiste woord. Hoe de stilte bezit van je neemt. Nee, ook dat niet. Want de stilte is geen stilte, maar een overweldigende aanwezigheid. Van wat? Van alles wat er is: de hele wereld, het verleden, het heden, de toekomst. Het is groots, alomvattend, niet uit te leggen aan wie dit nog nooit heeft ervaren. Iets als een verbonden zijn met alles en iedereen. Maar ook dat klinkt vaag.

Deze leegte noem ikzelf hemelse leegte. Wanneer je jezelf helemaal los hebt gemaakt van je ego, van al je gedachten en emoties, dan ben je (voor heel even) rein van binnen. Dan pas kan in jou binnenstromen wat in overeenstemming is met die reinheid. Sommigen noemen dat ‘het licht’, anderen plakken daar het etiket op van Boeddha, Christus of Mohammed. De grondslag is hetzelfde. Die grondslag is licht, oftewel liefde.
Beleven, ervaren, dat is de enige manier om tot deze toestand te komen. Het vraagt offers, een terugtreden, een doorzien en afzien van buitenkanten. Maar het levert zoveel op. Niet alleen voor jezelf, maar juist ook voor je omgeving.


Literatuur:
Frits de Lange - Simone Weil; levenswijsheden, KokBoekencentrum Uitgevers, Utrecht, 2023
Jan Mulock Houwer – Simone Weil; wat zij nalaat voor een seculiere wereld, Uitgeverij IJzer, Utrecht, 2023
Meister Eckhart - Over God wil ik zwijgen; preken & traktaten. Vertaald en samengesteld door C.O. Jellema, Historische Uitgeverij Groningen, 2010