Vanochtend las ik in de NRC een interessant artikel van Jeanine Mies, trainer en auteur van Magneetwoorden, over de aantrekkingskracht van positieve taal.
Magneetwoorden, wat een mooie en treffende omschrijving van wat hier wordt bedoeld: aantrekking die je niet lijfelijk voelt, die je ook niet direct beredeneert, maar die jou toch duidelijk een bepaalde richting in laat slaan. Alsof het een onbewust werkend mechanisme betreft. Iets dat aan jou trekt zonder dat je het doorhebt.
De kern van het betoog van Jeanine Mies is: Wil je aandacht? Wees dan ergens tégen. Wil je iets bereiken? Wees dan ergens vóór.

Ze haalt voorbeelden aan waarom campagnes die tegen bepaalde negatieve ontwikkelingen waarschuwen vaak averechts uitwerken. Zoals die van omroep RTL: ‘Laat haat nooit normaal worden’. Dit kan juist bij bepaalde, vanuit zichzelf recalcitrante, mensen de reactie oproepen om nog meer te gaan schelden, op de elite, op de politiek die niet naar hen luistert, op complotten die tegen hen gevoerd worden. Kortom, ze worden bevestigd in hun al aanwezige haat tegen wat zij ervaren als hun vijand.
Beter is het, zo betoogt ze, vanuit een positieve houding elkaar aan te spreken. Zoals bij de Universiteit van Amsterdam, waar men tegen intimidatie op de werkvloer de volgende tekst hanteert: ‘Oog voor elkaar’. Dat geeft ruimte, niemand hoeft zich aangevallen te voelen, zelfs de meest haatdragende persoon niet.

Zelf trek ik dit mechanisme door naar de huidige politiek. Er zijn veel mensen in onze jachtige samenleving die het niet bij kunnen benen. Het tempo ligt te hoog, we haken af in de continue nieuwsvoorziening die massaal over ons wordt uitgestort. Wat een ellende in de wereld, niet te behappen. We voelen ons miskend, niet begrepen, achtergesteld door degenen die wel succesvol zijn. We voelen ons behorend tot ‘het volk’ dat door de machthebbers in Den Haag en vooral Brussel niet gezien wordt. Er is maar één ding dat we willen: aandacht. Aandacht voor onszelf, voor de omstandigheden waarin we verkeren.
En hoe krijgen we aandacht? Juist, door ergens tégen te zijn. Dit betreft de huidige ontwikkelingen; we zijn tegen Rutte (tot voor kort), tegen buitenlanders, tegen de asielinstroom, tegen de islam. Maar we dan wel vóór zijn? Voor alles wat die ontwikkelingen tegenhoudt. Een andere koers in de politiek (er moet naar het volk geluisterd worden: aandacht!), grenzen dicht, moskeeën dicht (nu even in de ijskast, maar wordt er uitgehaald zodra er ruimte voor is), koran verbieden, asielzoekers terugsturen naar het land van herkomst etc.

De politieke leiders die bij dit ressentiment garen spinnen en hun macht zodanig uit willen breiden dat zij het uiteindelijk in hun eentje voor het zeggen krijgen, hoe gaan die te werk? Door de onvrede onder de mensen steeds weer uit te vergroten. Zorg voor een opvangcrisis bij de asielzoekers door de opvang te weigeren of te destabiliseren en ja, we hebben een asielcrisis. Breng uitvoerig in beeld wanneer er een aanslag wordt gepleegd door een moslimextremist en ja, we moeten ons beschermen tegen de gewelddadige islam. Zaai haat en chaos, en u zult heersen. Want alleen u heeft aandacht voor de positie waarin het volk verkeert. Alleen u biedt bescherming tegen alle negatieve aspecten in onze hedendaagse maatschappij. Geef ons de volmacht om orde op zaken te stellen, want wij zijn er voor u, voor het volk, voor degenen die trots zijn op ons roemrijke verleden (toen alles beter was en we nog meetelden).

Het populisme ontrafeld, zou je kunnen zeggen. Vooral geen verbinding zoeken, geen tegenstellingen overbruggen. Nee, beter is het zondebokken te zoeken. De asielzoeker, de moslim, de gekleurde buitenlander. Het is wij tegen zij. Wij dienen beschermd te worden, zij moeten verwijderd worden, als het even kan.
En vooral, kweek haat tegen degenen die het systeem in stand houden. Spreek van D’666-rechters, van de elite die complotten tegen ons smeedt, wantrouw nieuwe ontwikkelingen als 4G en 5G. Laten we in opstand komen. Want, wat worden we voor de gek gehouden. Dat hele corona gedoe was een vooropgezet plan, net als de aanslag op de Twin Towers, en kijk eens naar boven, al die strepen in de lucht. Dat zijn niets minder dan chemtrails, bedoeld om ons langzaam en heel gemeen te vergiftigen.
Nee, we zijn tégen. Tegen iedereen in de wereld, behalve onszelf (en een paar geestverwanten die wél wakker zijn).
Want oh, wat zijn we eenzaam. Wat voelen we ons onbegrepen. Wat hebben we een behoefte aan aandacht.

En de politieke leiders die deze volkse antihouding met hun magneetwoorden propageren en versterken: ze worden machtiger en machtiger. Het huidige systeem moet opgeblazen worden, van binnenuit vernietigd zoals de leider van de grootste politieke partij in Nederland zelfvoldaan en met enige trots heeft aangekondigd. Wat volgt is nog meer tegenstellingen, nog meer polarisatie, onvrede en strijd. En vooral, nog meer haat.