Een bekende uitspraak van Pippi Langkous zou zijn:

“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”

Veel bureautjes die grof geld verdienen aan onzekere en bevestiging zoekende mensen hanteren deze slogan als uithangbord van hun goede bedoelingen. Geloof in jezelf en durf de uitdagingen in het leven aan te gaan. Wij helpen jou daarbij.
Het klinkt mooi, deze leuze. Te mooi, want ze is niet waar. Pippi Langkous heeft dit nooit gezegd. Het is bedacht door handige reclamejongens om mensen aan zich te binden. Het is managementtaal, bedoeld om ons dingen te laten doen die tegen ons gevoel ingaan of die niet bij ons passen. Maar die ons wel opgedragen kunnen worden. Om ons in een bepaald keurslijf te drukken.
 
Wat heeft onze heldin, want dat is ze, Pippi Langkous dan wel gezegd?
Er blijkt een verschil te zijn tussen de inhoud van de boeken van Astrid Lindgren en de daarop gebaseerde televisieserie.

In het boek Pippi Langkous gaat aan boord staat in het hoofdstuk Pippi gaat boodschappen doen:

“Tja, als we eens begonnen,” zei Pippi. “Allereerst zou ik een piano willen kopen.”
“Ja maar Pippi,” zei Tommie, “je kunt toch niet pianospelen?”
“Hoe kan ik dat nou weten, als ik het nog nooit geprobeerd heb”, antwoordde Pippi. “Ik heb nog nooit een piano gehad om het te proberen. En laat ik je zeggen, Tommie, pianospelen zonder piano, dat kost ontzettend veel moeite om te leren.”

In de televisieserie gaat Pippi op een gegeven moment een piano kopen. Als Tommie haar vraagt of ze wel piano kan spelen, zegt ze:

“Dat weet ik niet, want ik heb het nog nooit gedaan.”

Een subliem antwoord van Pippi. Nog directer dan in het boek. Eerlijk en authentiek, de spijker op zijn kop. Want voordat je iets hebt gedaan, kun je nooit zeggen of je het wel of niet kan. Hier is geen speld tussen te krijgen. Het getuigt van een verbluffend realisme.
Als je dit vergelijkt met het eerste, abusievelijk aan Pippi toegeschreven antwoord, dan valt ineens op hoe hol deze frase is. Nogmaals:

“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”

Hier staat in feite : Pippi kan best wel piano spelen, juist omdat ze het nog nooit gedaan heeft. Wat een hoogmoed spreekt hier uit. En wat onwerkelijk ook. Alsof je zomaar alles zou kunnen, wanneer je er maar in gelooft. Of beter, wanneer anderen jou dit opdragen en jij eigenlijk je twijfels hebt. Wat een druk van buitenaf wordt hier uitgeoefend. En maar presteren, tot over je eigen grenzen heen. Hetgeen typerend is voor onze westerse wereld. Het tempo wordt steeds meer opgevoerd, in alle geledingen van onze maatschappij. Totdat je een burn-out krijgt en tot de afvallers van deze rat-race behoort. Met alle gevolgen van dien.

Vraag: kun jij over een sloot van 8 meter breed springen?
Antwoord: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.
Vraag: kun jij deze week drie avonden overwerken?
Antwoord: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.

En zo kunnen we nog wel even doorgaan.